نشانه های فروپاشی در سرزمین سکوت

یکی از پژوهشگران تاریخ و فعال سیاسی و رسانه ای که روند حرکت رژیم آل سعود را در پیوند با مردم کشورش و کشورهای منطقه مورد واکاوی قرار داده، پاره ای از دلایل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که در عرصه داخلی و خارجی زمینه های فروپاشی این نظام پادشاهی را فراهم ساخته بیان کرده است.
دکتر ابراهیم عباسی، شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در سال های اخیر اختلافات درون خانوادگی بر سر تاج و تخت و پادشاهی و مباحث جانشینی به جایی رسید که پس از روی کارآمدن ملک سلمان و انتخاب محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد، اخبار متعددی از اعتراض ها، درگیری های مسلحانه در کاخ سلطنتی و کودتا نیز منتشر شد.
  وی افزود: آنچه از شواهد برمی آید اینکه اختلاف نظرها بر سر جانشینی و تقسیم مسئولیت ها در عربستان در سطوح بالای قدرت حاکمه قابل کتمان نیست.
این پژوهشگر تاریخ بیان کرد: با روی کار آمدن ملک سلمان به روشنی تکرار تحولات سیاسی، اجتماعی و تاریخی منطقه در عربستان در حال شکل گیری است، تکرار تاریخی که در 50 سال گذشته در مورد حکومت های دیکتاتوری در مناطق خاورمیانه از جمله رژیم پهلوی در سال 1357 و پیروزی انقلاب اسلامی و بعدها در انقلاب های مردمی در کشورهای عربی با سرنگونی دیکتاتوری حسنی مبارک در کشور مصر ادامه یافته است.
عباسی گفت: حکومت عربستان نیز با وجود تمام تلاش های داخلی، منطقه ای و جهانی که مورد حمایت غرب و به ویژه آمریکاست متلاشی خواهد شد.
مدیرمسئول روزنامه نیم نگاه در مورد رفتارهای منطقه ای عربستان و همگرایی با رژیم غاصب اسراییل، تحولات یمن و اوضاع داخلی این کشور نیز بیان کرد: در ارتباطات پنهانی حکام عرب و به طور اخص عربستان این اطمینان را به اسراییل داده که هیچ خطری از سوی رژیم آل سعود متوجه آنها نخواهد بود و به همین سبب است که تمرکز اسراییل در منطقه بر جمهوری اسلامی ایران است و از ناحیه کشورهای عرب منطقه احساس خطری نمی کند.
این فعال سیاسی افزود: در گذشته و حتی چند سال پیش، تماس ها و روابط عربستان و برخی کشورهای دیگر منطقه به صورت پنهانی بارژیم اسراییل پشت درهای بسته انجام می شد اما از سال 2017 به بعد به ویژه پس از روی کار آمدن محمد بن سلمان، دولت و حکومت عربستان همواره تلاش کرده تا با پشت سر گذاشتن همه خطوط قرمز در معادلات سیاسی، عادی سازی روابط با رژیم اسراییل را به عنوان دستور کار خود در عرصه دیپلماسی منطقه ای دنبال کند.
وی ادامه داد: رفتار محمد بن سلمان به گونه ای بود که حتی نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسراییل اظهار کرد: 'خبرخوشحال کننده این است که کشورهای عربی به طرز بی سابقه ای دور اسراییل گردهم می آیند و این موضوعی است که هرگز تصور آن را نمی کردم'.
عباسی گفت: در راس کشورهای عربی، حکومت آل سعود، عادی سازی علنی روابط با رژیم اسراییل را به شیوه های مختلف از برگزاری نشست ها و تماس ها تا ارتباطات دیپلماتیک در سطح آشکار و پنهانی را توسعه بخشیده است.
این فعال سیاسی اضافه کرد: در نهایت همه تلاش های رژیم سعودی، شکستن قبح مذاکرات و روابط با رژیم صهیونیستی است تا پس از علنی کردن روابط و مرحله عادی سازی ارتباطات، خواسته اصلی صهیونیست ها یعنی به رسمیت شناختن کامل این حکومت غاصب را محقق سازد.
عباسی گفت: ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، رژیم عربستان را گاو شیرده توصیف کرده و در نخستین سفر خود به این کشور صدها میلیارد دلار از خزانه نفتی عربستان برداشت کرد.
این تحلیل گر سیاسی افزود: روسای جمهوری آمریکا در مقاطع مختلف تا کنون چند مشخصه برای عربستان قائل بوده اند اینکه عربستان به عنوان یک حکومت وابسته و غیر مستقل تحت حمایت آمریکا در منطقه باقی مانده و در سایه همین حمایت ها توانسته است با تاب آوری در مقابل نارضایتی ها و مطالبات شهروندان سعودی همچنان خود را حفظ کند.
عباسی، در مورد میزان توانمندی نیروهای مسلح عربستان هم بیان داشت: در بُعد نظامی یکی از شاخص های ثابت در مورد عربستان این است که با وجود خریدهای تسلیحاتی بسیار گزاف و اختصاص درصد زیادی از بودجه سالانه این کشور به نیروهای نظامی، رژیم سعودی همچنان از یک ارتش جسور و قادر به دفاع از خود بی بهره است.
این پژوهشگر تاریخ بیان کرد: افزون بر این عربستان سالانه میلیاردها دلار برای جبران درماندگی و توازن قوا به تروریست ها، کشورهای عربی، آفریقایی و اروپایی باج می دهد.
این فعال رسانه ای ادامه داد: رژیم سعودی در جنگ با یمن که با هدف مبارزه با حوثی ها مبادرت به انجام آن کرده است با وجود بهره گیری از کمک های هوایی سایر کشورها و حتی قرار دادن نیروهای نظامی اجاره ای در اختیار این رژیم اما سعودی ها در یمن متحمل تلفات سنگینی شده اند و بدون شک در باتلاق یمن همچنان گرفتار و درمانده خواهد بود مگر اینکه با پذیرش شکست، از یمن عقب نشینی کند که در این صورت با عواقب بسیاری رو به رو خواهد شد.
عباسی، در مورد رویارویی احتمالی عربستان با ایران گفت: حتی کم ترین احتمال درگیری نظامی بین این 2 کشور متصور نیست و با وجود برخی گزافه گویی های جوان تازه به دوران رسیده سعودی، نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در سطح بسیار بالایی از توانمندی و برتری نظامی در مقابل عربستان هستند.
وی اظهار داشت: اگر تا کنون خویشتنداری های فراوانی از سوی ایران در مقابل اظهارات و اقدامات عربستان رخ داده است، صرفا به سبب دنباله روی از سیاست های وحدت آفرین ایران در عرصه بین الملل، احترام به خاستگاه دین مقدس اسلام و عمل به وظایف ام القرایی جهان اسلام ارزیابی می شود.
عباسی با اشاره به تهدیدات اخیر ترامپ مبنی بر جلوگیری از فروش نفت ایران، بیان کرد: در صورت تحقق این امر بیشترین ضرر متوجه دولت خیانتکار عربستان خواهد بود که قول مساعد برای جبران ناشی از عدم فروش نفت و صادرات از ایران داده است و بی شک در چنین فضای غیر دوستانه و خیانتکارانه ای، غیرت ایرانی و اسلامی و قدرت جمهوری اسلامی به مدد دولتمردان حوزه دیپلماسی، پاسخ مناسبی به این کشور داده خواهد شد.

** افزایش فشارهای داخلی برای حفظ نظام سلطنتی
این روزنامه نگار و فعال مطبوعاتی گفت: مولفه دیگری که می توان به عنوان نشانه ضعف و فروپاشی عربستان به آن اشاره کرد، اقتصاد سعودی است که به طور کلی متکی بر صادرات نفت است و هم اکنون با توجه به فضای موجود در آستانه فروپاشی خطرناکی قرار گرفته است.
عباسی بیان کرد: رژیم سعودی در جنگ با یمن، هزینه هنگفتی صرف کرده، و گزارش های انتشار یافته از داخل و خارج از عربستان و پژوهش های اندیشکده های مستقل، حاکی از کاهش شدید ذخایر ارزی، گستردگی کسری بودجه و فروش اوراق قرضه است و همچنین دریافت وام های کلان از سیستم بانکی و کاهش قیمت نفت در سال های اخیر همگی دال بر افول اقتصادی این کشور است.
وی ادامه داد: با توجه به وضعیت یاد شده، رفاه اکثریت شهروندان سعودی کاهش یافته و مردم مترصد فرصت برای اعتراض هستند اما حکومت سعودی در سال های اخیر تلاش کرده با توزیع پول در بین جامعه عربستان از میزان نارضایتی ها بکاهد و همچنان نظام سلطنتی حاکم را حفظ کند.
این فعال سیاسی اضافه کرد: رژیم سعودی برای راضی نگهداشتن مردم و جلوگیری از ناآرامی‌ها بر هزینه‌های عمومی خود افزوده است اما در همین زمینه می توان نشانه های شکست سیاست داخلی عربستان را مشاهده کرد.
عباسی افزود: از جمله حرکت های اعتراضی مردم می توان به تشکیل کمپین های فعالان فضای مجازی عربستانی مانند کمپین بیکاران 'مدرک خود را بسوزان' یا اعتراض های کارگری برخی شرکت های بزرگ در واکنش به کاهش و یا عدم دریافت حقوق اشاره کرد.
وی، فشار به کارمندان و کارکنان دولت را نشانه های دیگری از بحران اقتصادی در عربستان دانست و گفت: رژیم آل سعود برای جبران کسری بودجه، دستور کاهش20درصدی حقوق کارمندان دولت و وزارتخانه‌ها راصادر کرده است و در همین راستا از حقوق نمایندگان مجلس فرمایشی عربستان 15درصد کاسته است و این موضوع صدای اعتراض شاهزادگان نماینده را درآورده است.

** رعایت نشدن حقوق زنان و اتباع خارجی در عربستان
این کارشناس رسانه با اشاره به رصد خود از وضعیت حقوق بشر در عربستان بیان کرد: موضوع حقوق بشر در این کشور در شرایط انفجار قرار دارد و حکام آل سعود با شنیدن موج اعتراض ها تلاش کردند با ارایه کمترین نمونه از رعایت حقوق بشر از جمله دادن حق رانندگی به زنان، مدعی پایبندی حکومت عربستان به حقوق بشر شوند.
عباسی گفت: با این حرکت رژیم سعودی، سازمان های به اصطلاح مدعی حقوق بشری، سکوت کرده و حتی در یک مقطع در اقدامی مضحک، این کشور به عنوان یکی از اعضای هیات رییسه حقوق بشر انتخاب شد در حالیکه شیعیان استان نفت‌ خیز شرقی این کشور در معرض رفتار تبعیض‌ آمیز این حکومت قرار دارند و به عنوان شهروندان محروم جامعه از حقوق اولیه خود محرومند.
این فعال سیاسی افزود: با وجود اعطای حق رانندگی به زنان که به عنوان ارمغان نظام دیکتاتوری سلطنتی و یک حرکت نمایشی، بازتاب جهانی داشت اما باید گفت، زنان در عربستان از تولد تا مرگ تحت سلطه مطلق مردان هستند و حقوق زنان در این کشور تحت هیچ شرایطی با مردان در هیچ زمینه ای به صورت برابر در نظر گرفته نمی شود.
عباسی بیان کرد: در عربستان سعودی، زنان صرفا زیر دست مردان حق حیات دارند و در هیچ یک از حقوق اجتماعی همتراز با مردان در نظر گرفته نمی شوند، قوانین این کشور که برخی ریشه در اعراب جاهلی و رسوم ماقبل ظهور اسلام دارد، گاه و بیگاه با افاضات مفتیان وهابی زینت داده می شود و این در حالی است که در مورد حق مالکیت و ازدواج، زنان در درجه دوم اهمیت قرار دارند.
وی ادامه داد: با توجه به مسایل یاد شده در سال های اخیر، زنان این کشور فعالیت های بسیاری در اعتراض به موضوع نابرابری حقوقشان با مردان از طریق فضای مجازی و تشکیل کمپین های مردمی مختلف داشته اند.
این فعال سیاسی افزود: حقوق بشر در عربستان در مورد بیش از 9 میلیون کارگر خارجی نیز رعایت نمی شود و صدها هزار نفر از کارگران به دلیل شرایط سختی که برای مهاجران در عربستان وجود دارد، این کشور را ترک کرده‌اند و یا ناگزیر به پذیرش شرایط ظالمانه حکمرانان سعودی هستند.
عباسی ادامه داد: در عربستان سعودی، کارگران خارجی اعم از فیلیپینی، آفریقایی و برخی کشورهای عربی، مجاز نیستند بدون اجازه کارفرمایان خود از کشور خارج شوند و افزون بر این بسیاری از آزادی های فردی و اجتماعی از کارگران خارجی سلب شده و صرفا نوعی مراودات برده داری و استیلای تبعیض آمیز در مورد آنها اعمال می شود.
وی گفت: جو اختناق، سانسور و سکوت خبری رسانه ها باعث شده است لقب سرزمین سکوت به عربستان سعودی داده شود.
آخرین میخ تابوت آل سعود را محمد بن سلمان می زند
این پژوهشگر تاریخ بیان داشت: از جمله دلایل دیگری که بر ضعف و نابودی عربستان دلالت دارد، ولیعهد جوانی است که نشان داده است نه تنها دارای صلاحیت های عمومی رهبری عربستان نیست بلکه به دلیل فقدان شناخت کافی از شرایط بین المللی، مانند اراذل و اوباش در عرصه سیاسی رفتار می کند.
عباسی افزود: بن سلمان در عرصه داخلی نیز در صدد لغو مصونیت های آل سعوداست و همچنین از طریق تهدید، بازداشت و یا زندانی کردن متولیان موسسه های دینی عربستان در پی سرکوب و خاموش کردن هر گونه صدایی است که مخالف سیاست های او است.
وی اظهار داشت: محمد بن سلمان همچنین با سرکوب شدید مدعیان سلطنت، افرادی را از درون ساختار استبدادی سلطنتی دارای انگیزه کرده تا برای سرنگونی آل سعود اقدام کنند.
او گفت: در 2 ماه گذشته اخباری حاکی از سوء قصد و ترور محمد بن سلمان منتشر و البته در واکنش بسیار مضحکی غافل از انتشار فیلم های درگیری مسلحانه، اعلام شد که تیراندازی ها به دلیل حضور یک اسباب بازی پرنده بوده است و پس از آن در حدود یک ماه وی از دید مردم خارج شد.
عباسی بیان کرد: محمدبن سلمان، رویای نشستن بر تختی دارد که پایه هایی لرزان با اقتصادی به شدت آسیب پذیر و رو به افول دارد و از سوی دیگر باتلاق های یمن، سوریه و پرداخت باج های کلان به ترامپ، عدم اطاعت پذیری دولت قطر و برخی از دول دیگر و افزایش اختلاف با کشورهای منطقه نیز موجب می شود که آخرین میخ تابوت آل سعود را این شاهزاده سعودی بکوبد.